Asset Publisher Asset Publisher

104 rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego

W hołdzie bohaterom uczestnikom narodowego zrywu z lat 1918-1919, którzy wyzwolili Wielkopolskę spod panowania niemieckiego i przyłączyli ją do odrodzonej Rzeczypospolitej

głosi preambuła ustawy, w której kolejne artykuły mówią o ustanowieniu 27 grudnia Narodowym Dniem Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego i świętem państwowym.

..Naprzód, poznański pułku pierwszy,
Błyszczący pałasz ściśnij w pięść!
Idź budzić kraj ten z długich snów
By o swa wolność walczył znów!
Mknij po przez bory, miasta, wieś,
Hasło wolności z sobą nieś..

fragm. „Naprzód, poznański pułku pierwszy”.

Mamy grudzień 1918 roku, Polacy przygotowują się do Świąt Bożego Narodzenia. Do Poznania 26 grudnia przyjeżdża Ignacy Jan Paderewski. Jego przyjazd jest manifestacją polskości
i uruchomia serię wydarzeń. Dnia 27 grudnia 1918 rozpoczyna się Powstanie Wielkopolskie.

Wśród wielu walczących o niepodległą Polskę, w Powstaniu Wielkopolskim a potem w wojnie polsko-bolszewickiej było leśników. Należą do nich m.in.: Leon Grześkowiak, Wincenty Haufa, Julian Górny oraz Franciszek Musiał.

Leon Grześkowiak urodził się 6 marca 1900 r. w Jarosławcu koło Środy, w styczniu 1919 r. przystąpił ochotniczo do Powstania Wielkopolskiego i brał udział w walkach pod Szubinem. Odznaczony został Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Jako leśnik pracował w lasach placówki wychowawczo - poprawczej Księży Salezjanów w Antoniewie. Został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym.

Wincenty Haufa urodził się w rodzinie leśniczego 6 grudnia 1901 r. w Słopanowie pow. Szamotuły. Walczył w szeregach Kompanii Szamotulskiej, ranny podczas walk trafił do szpitala
w Szamotułach, po czym w lipcu 1919 r. walczył w wojnie polsko – bolszewickiej. Po skończeniu służby wojskowej rozpoczął praktykę w leśnictwie Nóżki a następnie został leśniczym
w Niemieczkowie. Został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym.

Julian Górny urodził się 27 maja 1901 r., uczestniczył w Powstaniu Wielkopolskim od początku stycznia 1919 r. biorąc udział w walkach o Czarnków. W służbie wojskowej pozostał do 1923 r. Został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Ukończył Państwową Szkołę dla Leśniczych w Margoninie i został zatrudniony na stanowisku leśniczego- Leśnictwa Jacewko
w Nadleśnictwie Podanin, które pełnił do wybuchu II wojny światowej.

Franciszek Musiał urodził się 13 września 1900 r. w Roszczkach pow.Szamotuły. W Powstaniu Wielkopolskim służył jako ochotnik w Straży Bezpieczeństwa 4 Kompanii Marynarzy w Poznaniu w stopniu bosmana. Następnie walczył pod Szubinem i Rynarzewem, gdzie został ranny.
W 1917 roku rozpoczął praktykę leśną w prywatnych lasach majątku Niegolewskich w Bytyniu. Dnia 30 sierpnia 1920 r. odebrał krzyż Virtuti Militari a później został odznaczony Krzyżem Walecznych.

Powstańcy wielkopolscy odnieśli wiele zwycięstw w walce z lepiej uzbrojonym wojskiem niemieckim. Jednym z największych sukcesów było zdobycie 7 lutego 1919 roku pod Budzyniem samochodu pancernego Erhardt. Pancernik, bo tak wtedy nazywano tego typu pojazdy, był bardzo niebezpieczną bronią.

Powstanie Wielkopolskie zakończyło się 16 lutego 1919 r. doprowadziło do wyzwolenia spod władzy niemieckiej niemal całej Wielkopolski.

 

Wykaz literatury:

1. Chałupka Władysław (2021) Leśnicy w Powstaniu Wielkopolskim 1918- 1919 : słownik biograficzny- Wydawca:Poznań - Polskie Towarzystwo Leśne.

2. Tarkowski Marian Jerzy (2022) Opowieści o Leśnikach z dawnych czasów - Wydawca:Piła-Oficyna reklamowo-edytorska "Draco-Art" Renata Drozd.